De eerste stap
Ruim twee jaar geleden raakte Marnix een beetje verdwaald in zijn reis door het leven. Hij was eerder al van gymnasium naar havo gegaan, was net voor de derde keer een opleiding gestopt en wist even niet meer waar hij datgeen kon vinden waar hij onbewust naar verlangde.
Ook door hem spookte de vraag: ‘Wat maakt mij nou gelukkig en hoe kan ik daar gelukkig mee blijven?’
Even zonder school en werk kwam hij via een vriendin in contact met Stichting Netwerk Dordtse Helden. Zij werkte daar al als vrijwilliger en zag Marnix dat werk ook wel kunnen doen. Gezien het bestaansrecht van Netwerk Dordtse Helden bestaat uit het helpen van hen die dat behoeven, voelde Marnix zich direct aangetrokken tot de uitnodiging en is hij zodoende tot op heden bij meerdere projecten betrokken geraakt.
De weg naar Rome
Het kunnen uitoefenen van vrijwilligerswerk sluit naadloos aan op de visie van Marnix.
Zijn drang anderen te willen helpen is zo sterk, dat hij er soms zelfs gefrustreerd van raakt. Het voelt voor hem oneerlijk dat er zoveel mensen zijn die hulp nodig hebben door zowel financiële als sociale armoede. In plaats van ernaar kijken, is Marnix de persoon die er wat aan probeert te doen.
Niet alleen via de stichting, maar ook in zijn directe omgeving is Marnix altijd van de partij als hij ergens bij kan helpen. Een theorie die Marnix heeft over waarom sommige mensen hulp nodig hebben, is dat zij over een bepaalde drempel heen moeten om iets te bereiken. Datzelfde geldt voor mensen die de hulp verlenen. Ook zij kunnen een drempel ervaren iets voor de ander te doen.
Een mooie reflectie hiervan gaf hij mij toen ik bekende zelf eens ‘niets te doen.’
Eerder in de week van dit interview, zag ik voor mij iemand het plastic van zijn sigarettenpakje op straat gooien. De gedachte schoot in me op dat even op te rapen, maar ik deed het niet. En waarom eigenlijk niet? Ik was nota bene al op weg naar een prullenbak.
De reden was vrij simpel. Ik gebruikte het welbekende excuus: ‘Iemand anders ruimt het wel op.’
“We leven in een veel te passieve samenleving waarin we alles van anderen af laten hangen,” legde Marnix mij toen uit. “Als wij allemaal zo denken, dan doet niemand het. Als niemand het doet, dan gebeurt er ook niets.”
Marnix is zelf zo goed als zijn hele leven zich al bewust van het voorbeeld dat hij aan de maatschappij kan overdragen. Hij vertelde mij in een nieuw appartementencomplex te wonen waar de containers buiten het hek geleegd worden. Op een dag kwam hij ’s avonds thuis en zag hij dat de containers voor het papier en karton nog niet teruggezet waren binnen de hekken. “Als die containers zo ver weg staan, kan dat voor veel mensen een drempel zijn hun afval te scheiden. Het kan dan of in de container voor restafval gegooid worden, of erger nog, op de straat.” Daarom besloot Marnix zelf de containers weer op hun plek te zetten.
Een ander voorbeeld die hij noemde ging over een enkel emmertje dat is neergezet zodat mensen hun sigaretten daar in weg konden gooien. Dat emmertje werd ook voor ander afval gebruikt en zelden geleegd, waardoor de peuken alsnog op de straat terecht kwamen. Marnix, die zich verantwoordelijk voelt zulke vicieuze cirkels te doorbreken, besloot zelf degene te zijn die als eerste het emmertje in de vuilnisbak leeggooide. Het effect dat hij ervan merkte was dat zijn medebewoners zagen dat er actie ondernomen werd om het complex schoon en opgeruimd te houden, dus zij zich daar ook meer voor gingen inzetten.
Als één iemand uit die schakel stapt en het patroon doorbreekt, dan kan de rest makkelijker volgen.
Perspectief
Marnix legde mij ook uit dat grote problemen op de voorgrond aanleiding kunnen zijn voor kleine problemen op de achtergrond. Omdat die kleine problemen dan minder serieus genomen worden dan de grote problemen, worden die problemen makkelijk verwaarloosd. Als dat lang genoeg aanhoudt wordt ook dat kleine probleem van de achtergrond sluipend een groot probleem op de voorgrond. Marnix probeert daar al op in te spelen door over die stappen vooruit te denken.
“Het draait ook om perspectief,” kon hij mij vertellen. “En dat ondervind ik bij heel veel hulpontvangers. Als je geen perspectief meer hebt, wordt de drempel alleen maar hoger.” Marnix zegt hiermee dat door eens het goede voorbeeld te geven en de resultaten daarvan te laten voortvloeien bij een hulpontvanger of iemand anders in de maatschappij, creëert dat een nieuwe bron van gemoedelijk perspectief die zeer aanstekelijk kan werken.
De reis maak je samen
Voordat ik met Marnix in gesprek ging, zag ik een hoop omstandigheden voor normaal aan. Het afval van de ander opruimen zag ik als dweilen met de kraan open. Containers die lang bleven staan, zag ik ook als niet mijn probleem.
Voor heel veel problemen in de maatschappij merk ik zelf geneigd te zijn dat op anderen af te schuiven. En nu ik erover nadenk, denk ik dat die manier van leven heel erg geaccepteerd wordt in onze maatschappij. Maar waarom eigenlijk?
Misschien wordt op de korte termijn ook wel van alles door anderen opgelost, maar hoe werkt dat dan op de langere termijn?
Zou het gezegde ‘De goede moeten onder de kwade lijden.’ nog steeds legitiem zijn, als wij als goede mensen echt allemaal ons steentje bij zouden dragen om de wereld een mooie plek te maken? Als wij allemaal, collectief, eens zouden besluiten problemen eens niet op een ander persoon of een instantie af te schuiven, maar zelf actie te ondernemen?
Ik denk dat de eerste stap daarin de bewustwording is van wat voor ons de drempel is. Wat weerhoudt iemand ervan een extra brood te kopen bij de boodschappen voor de voedselbank? Wat weerhoudt iemand ervan kleding naar een goed doel te brengen in plaats van in de prullenbak te gooien? Wat weerhoudt iemand ervan het afval van een ander op te ruimen? Wat weerhoudt iemand ervan op te staan voor een ouder persoon in het openbaar vervoer?
Wat is nou de drempel en hoe helpen we onszelf of de ander over die drempel heen?
Ieder zijn weg
Terwijl Marnix druk bezig is anderen over een drempel te helpen, heeft hij ook een drempel op zijn eigen weg naar succes. Zijn stille droom is om ooit een eigen houtwerkingsbedrijf op te kunnen zetten, zodat hij zelf basgitaren kan gaan maken. En dat gaat hem ook ooit lukken. Hij is op de goede weg dingen te doen die hem gelukkig maken en heeft een kompas in zijn hart dat hem helpt gelukkig te blijven. Net als alle mensen die zijn pad kruisen.
Terwijl zijn stille droom wacht op het moment dat hij zijn eerste locatie vindt om te kunnen beginnen met houtbewerken, is hij ondertussen druk bezig als vrijwilliger bij een bibliotheek, werkt hij bij een congreszaal en een theater, pakt hij zo nu en dan wat projecten aan van Netwerk Dordtse Helden en is hij lid van een politieke partij.
Met alle drempels die hij tegenkomt op de weg, is het maar goed dat hij niet in een Ferrari rijdt, denk ik zomaar.
Comentarios