Een jaar geleden alweer besloot ik officieel de knoop door te hakken: ik ging stoppen met vlees eten. Het was tijd, het was klaar, ik was er klaar voor. Ik leefde er al enige tijd naar toe, dus de mentale voorbereiding was al meer dan het halve werk. Na 28 jaar stopte ik met kippenpoten kluiven, spekjes door mijn stamppot, worst op mijn brood en makkelijke maaltijden van fastfoodketens.
Ik stapte een nieuw leven in.
Het nieuwe leven
Als je vanaf je geboorte geleerd wordt bepaalde dingen te eten, ga je dat zien als normaal. Zo heeft iedere cultuur, net als ieder gezin, diens eigen gewoonten. In Nederland zijn aardappelen, groenten en een stukje vlees meer dan normaal. Net als een glas melk, of ontbijten met yoghurt. In praktisch alle producten uit de supermarkt zit melkpoeder en als je kind geen siroop drinkt, krijgt hij/zij wel een zuiveldrankje. Als je jarig bent krijgt je slagroomtaart, als je dood bent krijgt men cake. Kom je ergens op visite, krijg je kaas met worst, in de zomer gooien we kilo's vlees op de barbecue en met de kerst op de gourmet. Als we naar de snackbar gaan nemen we een dierlijke snack erbij, en als er koffie is moet er cappuccino zijn. Het eerste wat me opviel toen ik veganist werd, was ironisch genoeg de kritiek van mensen dat juist plantaardige producten je zo worden opgedrongen.
Men zegt dat het bewerkte troep is, niet de moeite waard. Als iets plantaardig is, is het bij voorbaat al vies, ongezond, onnatuurlijk en afgrijselijk. Wat me ook opvalt is dat mensen het vaak zien als een soort dieet, of en allergie. Zelfs na beargumenteren waarom ik geen gestorven dier in staat van ontbinding naast mijn groenten wil, begrijpen mensen nog niet helemaal dat veganisme geen trend, dieet of allergie is. Zo was ik ook.
Mijn toentertijd werkgever was al veganist en vond het leuk spottend een stuk vlees op te smekken voor hem. Dan keek hij me ook aan van: 'Je begrijpt er niets van.'
Nu ervaar ik hetzelfde. Dan weiger ik een ijsje die ik 28 jaar lang wel heb gegeten. En mensen genieten ervan en vinden het zielig voor mij dat ik er niet van kan genieten, of denken dat ik niet weet wat ik mis. Zelf nadat ik uitleg dat ik geen ijsje zie, maar angst en tranen in de ogen van die dieren. Men kan niet begrijpen dat ik het absoluut niet wil eten. Ik heb er totaal geen trek in. Alsof je mij een hondenpoot ziet kluiven, of een kattenteen. Of een ijsje gemaakt van moedermelk van een mens. Daar heb je toch ook geen trek in?
Mensen, natuur en dieren
Voordat ik veganist werd, vond ik leed bij dieren verschrikkelijk. Een kat met een muis in z'n bek, een zebra aangevallen door een tijger, een doodgereden hond, noem maar op. Nu, misschien ook dankzij ervaring op de dierenambulance, is dat veel minder. Er is een grote verwarring in de gedachte dat veganisten niet tegen dierenleed kunnen, dat we daarom geen dieren eten. Dan komen de argumenten dat het natuur is, dat mensen bovenaan de voedselketen staan, dat dieren buiten elkaar verscheuren en ook geen genade tonen. De grap is juist dat we dat dondersgoed begrijpen en dat uiterst respecteren. Veganisme is juist respect voor de natuur, juist het gelijkstellen van alle levende wezens aan de voedselketen. Het vervelende hieraan is dat het voor ons niet meer duidelijk is waar wij staan in de voedselketen, noch in de natuur. Als we ziek worden, hebben we medicijnen. Als we dorst hebben, draaien we de kraan open. Als we het koud krijgen, doen we de kachel aan en als het warm wordt de airco. We verhitten ons eten, bewerkt zodat het langer houdbaar blijft. We slapen in bedden, betalen anderen om dingen voor de maatschappij te doen en klagen als een kassa niet opschiet. We noemen onszelf vleeseters, maar bijna niemand kan zijn slachtoffer in de ogen kijken bij het doden ervan. We noemen onszelf gezond, maar roken, drinken en/of leven tussen de uitlaatgassen van onze auto's die ons naar werk tientallen kilometers verderop brengen. We gooien ons afval weg en vergeten dat het ooit bestond. We verbruiken en verbruiken en verbruiken. We 'verwennen' onszelf met voedsel van Fastfood ketens. Massaproductie van dierlijke producten. Het geweten dat ons influistert dat daar zoveel voor geleden wordt, moffelen we weg. Dat past niet in ons perfecte plaatje van hoe de wereld voor ons is.
En zo worden we wakker en gaan we aan het einde van de dag met een gerust hart naar bed. Slapend als het gaat over de wereld om ons heen. Bovenaan de voedselketen in ons warme, veilige bedje.
Maar, wat eet je dan wel?
Veganistisch koken is compleet opnieuw leren koken. In het begin nam ik vooral vleesvervangers, omdat de normale prak nog aardappelen, groenten, vlees was. Gaandeweg ontdekte ik steeds meer kookboeken, zoals de Chinese keuken of gewoon de Nederlandse keuken.
Je hebt tal van zulke kookboeken en websites. Het belangrijkste is eigenlijk dat je vlees niet gaat vervangen, maar nieuwe recepten gaat maken waar je het vlees niet eens mist. Dat vind ik zo mooi aan de Chinese keuken; je hebt soms gerechten met wel meer dan 10 soorten groenten erin en de smaken zijn zo glorieus. Zelfs de sausjes maak je zelf, dankzij de kookboeken. Het voelt zo geweldig zulke maaltijden te serveren en dat mensen ervan genieten. Dat is wat je wil hebben, en dat vereist oefening. Maar ook de juiste producten zijn belangrijk. Koop de meeste spullen gewoon bij een toko, internationale winkel of speciale boer, in plaats van bij de supermarkt. Het gebruik van de juiste pannen, messen en ander keukengerei is ook heel belangrijk. Dat verschil proef je echt. En maak ook zoveel mogelijk dingen zelf, zoals de sausjes en kruidenmixen. Let wel op bij kokosproducten dat het niet door aapjes aan kettingen uit bomen is geplukt. Go-Tan is bijvoorbeeld een betrouwbaar merk.
Wat ik ook ben gaan ontdekken, is dat ik compleet andere dingen eet dan normaal. Buiten de deur heb je vaak met geluk hooguit één veganistische optie. Dan is dat met avocado, of wortel, of walnoten ofzo. Blergh, dat had ik vroeger nooit genomen! Ik ging altijd voor een broodje kroket ofzo, of een andere vette, ongezonde hap. Nu ben ik een soort van gedwongen iets anders dan gewend te nemen en damn, wat is dat vaak lekker!
Sinds ik alleen nog maar plantaardig eet voel ik me zoveel energieker. Ik heb het afgelopen jaar misschien twee keer een paar dagen gehad dat ik me een beetje meh voelde, maar dat is het. Ik ben vrolijk, zit lekker in mijn vel, kan eten zonder schuldgevoel en ontdek zoveel verschillende soorten keukens. Er is een compleet nieuwe wereld voor me opengegaan.
De waarheid erkennen doet altijd even pijn en is altijd beangstigend. Het betekent dat je iets waar je je hele leven al aan vasthoudt, moet veranderen. In een wereld waar er overal dierlijke producten opgedrongen worden, moet je opeens een nieuwe manier van overleven vinden. Logisch dat dat beangstigend is. Logisch dat de meeste mensen in de zelfverdedigingsreflex komen.
Maar het is oké. De toekomst is vegan. De markt is zodanig aan het groeien, dat je bijna alles nu plantaardig kan verkrijgen en het is nog lekker ook!
Vlees eten verdwijnt een beetje uit de maatschappij. Logisch ook; het brengt vaak ziekten met zich mee, het kost veel geld, het is vaak ongezond en steeds meer mensen beginnen in te zien dat het onacceptabel is dat deze dieren zo uitgebuit worden.
Vlees eten is gewoon een hype geweest, net als roken of andere gekke dingen die mensen vroeger deden. Dieren in circussen enzo, of dieren opgesloten in dierentuinen waar ze geen privacy hadden. Of dat bontjassen ooit normaal waren, of dat dingen eerst op dieren getest moesten worden. Of puppy's in het raamkozijn van je winkel, of een markt met levende dieren in kooitjes op de grond.
Dit was vroeger allemaal heel normaal, maar nu is de meerderheid het ermee eens dat het echt niet meer kan. Ja, zo werkt het ook voor dierlijke producten consumeren bij veganisten.
Check hier een lijst met toeristische 'attracties' met dierenleed die je maar al te graag wil vermijden: https://www.worldanimalprotection.nl/nieuws/tien-wreedste-toeristische-attracties-met-dieren-ter-wereld/
Even eerlijk
Veganisme betekent in de kern dierlijk leed zoveel mogelijk voorkomen, of uitbuiting ervan. Je hebt mensen die echt strikt vegan zijn. Als er geen plantaardige opties zijn, nemen ze niets. Je hebt veganisten die nooit iets van leer zullen dragen, al is het al 20 jaar oud. Mensen die geen huisdieren zullen nemen of ze dierlijke producten zullen voeren. Mensen die echt offgrid zijn gaan leven, of alleen van eigen tuin. Alle soorten en maten komen aan bod.
Ik ben de veganist die nooit meer een dierentuin zal bezoeken, of een show door dieren gegeven. Ik zal nooit en te nimmer vlees eten, ook niet als het verwerkt zit in snoep. Het idee van het lichaam van een dood dier in mijn mond, gadverdamme. Ik vind het zo ranzig.
Maar als de enige optie vegetarisch is, kan ik dat soms nog accepteren. Als er bijvoorbeeld een keertje melkpoeder in een broodje zit, of als iemand een zelfgebakken koekje van huis meeneemt. Ik zit nu in Frankrijk, dan haal ik toch wel zo'n chocoladebroodje van de bakker. Maar als opties aanwezig zijn, zoals vegan mayo bij de patat, dan is de keuze uiteraard snel gemaakt. Dan lekker iets zonder een onbevrucht ei door een kip uitgepoept of moedermelk uit de tepel van een koe. Helaas zijn die opties er vaak nog niet.
Veganisme is geen straf. Het is ook geen dieet of allergie. Het is een geweten tegenover een vorm van lust dat aan je knaagt en voor iedereen is de graad van dat geweten en het verlangen naar het vervullen van die lust anders. Daarom kan de een soms makkelijker een dierlijk product consumeren dan de ander.
Gelukkig is de markt zodanig aan het groeien, dat ik steeds minder voor dit dilemma kom te staan. Er is een duidelijke groei van plantaardige bakkers, pizza's, vleesvervangers en restaurants. Maar ook met cosmetica, kleding en andere goederen worden de diervriendelijke opties steeds uitgebreider. We leven nu in een wereld waar dierlijke producten consumeren eigenlijk niet meer hoeft, en daar ben ik heel dankbaar voor. Je hebt steeds vaker een keuze tussen het aanbod van producten, in plaats van de keuze iets wel of niet te nemen.
Dierenvrienden eten geen dieren
Een half jaar geleden maakte ik mijn eerste blog om veganisme voor mij te omschrijven. Die lees je hier: https://www.waaghalzen.com/post/vegan
In deze blog vind in je ook links naar undercover beelden van slachthuizen en eventueel interessante boeken.
Ik vond bijvoorbeeld dit boek echt een geweldig boek. Niet amuserend geweldig, maar het maakte me sprakeloos. Roel Binnendijk is jaren undercover gegaan bij slachthuizen, houderijen en op transport. Dit boek moet echt iedereen een keer gelezen hebben. Trust me, dan eet je nooit meer vlees.
Het is zo vreselijk voor te stellen dat op dit moment miljoenen dieren gewoon lijden. Ze zitten gevangen, worden verminkt, lopen over hun eigen stront, vreten soja en granen, kunnen hun kont niet keren en niemand hoort ze schreeuwen. Niemand hoort ze huilen. Maar ze zijn er, deze gevangenen.
Ze zijn er totdat er genoeg mensen wakker geworden zijn en stoppen met kopen van deze markt.
Dierenvrienden wordt wakker. Stop het dierenleed. Go vegan.
Comments